سرطان پروستات؛ علت‌ها و علائم

سرطان پروستات شایع‌ترین سرطان بین مردان است، به‌طوری‌که در یک‌نفر از هر هشت‌ مرد، این سرطان تشخیص داده می‌شود. در این مطلب به بررسی بیشتر این سرطان، علت‌ها و عوامل خطر آن می‌پردازیم.

سرطان پروستات چیست؟

پروستات غده کوچکی به اندازه یک گردو است که فقط در بدن مردان وجود دارد و بخشی از دستگاه تناسلی مردانه به‌شمار می‌آید. این غده در لگن و بین مثانه و آلت تناسلی قرار دارد و ابتدای مجرای ادراری را احاطه کرده است. وظیفه اصلی پروستات تولید مایع سفید غلیظی است که در صورت مخلوط شدن با اسپرم تولید‌شده توسط بیضه، مایع منی تولید می‌شود.

سرطان پروستات زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های طبیعی درغده پروستات به سلول‌های غیرطبیعی تبدیل می‌شوند و خارج از کنترل رشد می‌کنند.

انواع سرطان پروستات

سرطان پروستات انواع مختلفی دارد و تقریباً در تمام افراد مبتلا، نوعی از این سرطان بروز پیدا می‌کند که از سلول‌های غده‌ای پروستات شروع می‌شود؛ یعنی سلول‌هایی که مایع پروستات (بخشی از مایع منی) را می‌سازند. انواع دیگر سرطان پروستات (که در آن‌ها سرطان از قسمت دیگری شروع می‌شود) نادرند.

علل سرطان پروستات

علت سرطان پروستات تا حد زیادی ناشناخته است، اما بعضی موارد می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش بدهند. به عاملی که احتمال ابتلا به یک بیماری را افزایش می‌دهد، عامل خطر (Risk Factor) گفته می‌شود. در ادامه، به بعضی از عوامل خطر ابتلا به سرطان پروستات اشاره خواهیم کرد.

عوامل خطر سرطان پروستات

سن بالا

ابتلا به سرطان پروستات در مردان کمتر از چهل‌سال نادر است، در حالی‌که احتمال ابتلا به این بیماری بعد از پنجاه‌سالگی، افزایش پیدا می‌کند و حدود شش‌مورد از هر ده‌مورد ابتلا به آن، در مردان بالای شصت‌وپنج‌سال دیده می‌شود.

نژاد یا قومیت

به دلایلی که هنوز مشخص نیست، سرطان پروستات در مردان سیاه پوست بیشتر و در مردان آسیایی کمتر شایع است.

سابقه خانوادگی

خطر ابتلا به این سرطان در مردانی که پدر یا  برادر مبتلا به این بیماری دارند، بیش از دوبرابر است. (خطر برای مردانی که برادرشان مبتلا به این بیماری است بیشتر از کسانی است که پدرشان مبتلا به این بیماری است.) همچنین این خطر برای مردانی که چندین خویشاوند مبتلا به این بیماری دارند، بسیار بیشتر است، به‌ویژه اگر بستگان آن‌ها در زمان تشخیص سرطان جوان بوده باشند.

علائم و نشانه‌های سرطان پروستات

بیشتر سرطان‌های پروستات در مراحل اولیه و از طریق غربالگری تشخیص داده می‌شوند. به‌طور کلی، این سرطان معمولاً در مراحل اولیه هیچ علامتی ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است بعضی از افراد در مراحل اولیه هم علامت داشته باشند.

علائم سرطان پروستات در مراحل اولیه

• مشکل در ادرار کردن؛ شامل جریان آهسته یا ضعیف ادرار و تکرر ادرار به ویژه شب‌ها
• خون در ادرار یا منی

علائم سرطان پروستات پیشرفته

سرطان پروستات در مراحل پیشرفته‌تر گاهی اوقات علاوه بر علائم بالا، می‌تواند نشانه‌های دیگری هم ایجاد کند از جمله:

• مشکل در نعوظ
• درد در لگن، پشت (ستون فقرات)، قفسه‌سینه (دنده‌ها) یا سایر نواحی (به‌دلیل گسترش سرطان به استخوان‌ها)
• ضعف یا بی حسی در پاها، یا حتی از دست دادن کنترل مثانه یا روده، ناشی از فشار سرطان در ستون فقرات به طناب نخاعی
• کاهش‌وزن
• احساس خستگی شدید

فراموش نکنیم بیشتر این علائم معمولاً ناشی از عاملی غیر از سرطان پروستاتند. برای مثال، مشکل در ادرار کردن در بیشتر موارد ناشی از بزرگی خوش‌خیم پروستات (یک نوع رشد غیرسرطانی پروستات) است.

در هرصورت، مهم است که در صورت داشتن هرکدام از این علائم به پزشک خود اطلاع بدهیم تا بتوانیم علت و درصورت نیاز، درمان متناسب با آن را پیدا کنیم.

پیشگیری از سرطان پروستات

سبک زندگی سالم ممکن است به پیشگیری از بعضی سرطان‌های پروستات کمک کند. این تغییرات عبارتند از:
داشتن وزن مناسب
ترک سیگار
ورزش کافی
خوردن غذاهای سالم

سوالات متداول درباره سرطان پروستات

سرطان پروستات در چه سنی پیش می‌آید؟

در بیشتر موارد، سرطان پروستات در افراد بالای پنجاه‌سال دیده می‌شود.

آیا سرطان پروستات ارثی است؟

سرطان پروستات در بعضی خانواده‌ها شایع‌تر است که این موضوع نشان می‌دهد ممکن است عامل ارثی یا ژنتیکی در بروز آن نقش داشته باشد. با این وجود بیشتر موارد سرطان پروستات در مردانی پیش می‌آید که سابقه خانوادگی این بیماری را ندارند.

فراموش نکنیم که انتخاب سبک زندگی سالم مثل ترک سیگار، ورزش و کنترل وزن می‌تواند به ما در کاهش خطر ابتلا به این سرطان کمک کند.